دکتر مهدوی:
دولت امنیت اقتصادی را به صنعت برگرداند / بايد به سرمايه گذار و توليد كننده احترام گذاشت/ افق صنعت پتروشیمی کاملاً روشن است
به گفته دبیر کل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی دولت سيزدهم بايد حساب ويژه ای برای صنعت نفت، گاز و پتروشيمی،باز كند
به گفته دبیر کل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی دولت سيزدهم بايد حساب ويژه ای برای صنعت نفت، گاز و پتروشيمی،باز كند
در آغاز به كار دولت سيزدهم دکتر احمد مهدوی، دبیر کل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی با اشاره به انتظارات اين صنعت ارزش آفرین از دولت جديد معتقد است که مشكل اقتصادي كشور امنيت اقتصادي است و تا زمانيكه اين امنيت بازنگردد ، نقش بخش خصوصي در اقتصاد و توليد برجسته نم شود و به نقطه مطلوب نخواهد رسيد ؛ این یعنی دولتي ها همچنان سوار بركار هستند و خود را رقيب بخش خصوصي مي دانند، وضعیت به همين شكل باقي خواهد ماند. مهدوی ادامه می دهد که كشور ما به محض بروز مشکل در صادرات نفت ، با مشكلات تامين ارز و تورم و... روبرو مي شود . حال جاي شكر آن باقي است كه مسئولان به اين درك رسيده اند كه نجات اقتصاد كشور در گرو توليد است و البته نامگذاري هرسال با عناوين مختلف اقتصادي و توليد هم در همين راستا است. اما تاكنون به جاي عمل بیشتر شعار داده شده است . در ادامه مشروح گفت و گوی نشریه توسعه پتروشیمی ( وابسته به انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی) با احمد مهدوی ابهری را بخوانید .
شما همواره به امنیت اقتصادی تاکید ویژه ای دارید ، در این باره بیشتر توضیح دهید ؟
امنيت اقتصادي به زبان ساده اين است كه سرمايه گذار نمي تواند در اين كشور با برنامه حركت كند ، زيرا با تصميمات خلق الساعه و غير كارشناسي، متغيرهاي اقتصادي دچار تحول شده و آنچه سرمايه گذار برنامه ريزي كرده زير سوال مي رود و توجيه اقتصادي طرح ها با چالش روبرو مي شود. اين موضوع مهم شامل كل صنعت و اقتصاد كشور مي شود. بايد قبول كرد كه سرمايه گذار در كشور حرمت لازم ندارد و بايد موضوع سرمايه گذاري به يك فرهنگ مقدس در ميان مردم و مسئولان نهادينه شود. امروز واسطه گري و خريد فروش ملك و خودرو و... برای كشور سودآور است .چرا نبايد سرمايه ها به سمت توليد برود؟ زيرا سودهاي كلان و راحت در دلالي نهفته است. نکته قابل تامل در اين بحث اين است كه تا زماني كه توليد در كشور مورد حمايت جدي قرار نگيرد ، توليد كننده و سرمايه گذار مورد احترام و تكريم قرار نگيرند،روز به روز نقدينگي به سوي كارهاي غير مولد رفته، اقتصاد بيمار ، بيمارتر مي شود.
پیشنهاد شما به دولت سیزدهم در این خصوص چیست ؟
دولت سيزدهم در ابتداي كار بايد به سراغ مزيت هاي كشور برود ، اين يك منطق عقلاني در اقتصاد است. براي مثال ، كشوري كه با بحران كم آبي مواجه است ، نمي تواند حول محور كشاورزي بچرخد. البته به اين معنا نيست كه كشاورزي به عنوان یک صنعت استراتژيكي که با تغذيه مردم ارتباط مستقيم دارد، كنار گذاشته شود ، بلكه موضوع اين است كه رشد اقتصادي و لوكوموتيو حركت اقتصادي آن كشور كم آب ، نمي تواند كشاورزي باشد. پس بايد به سراغ صنايع پيشران رفت. دولت سيزدهم بايد براي صنعت نفت ، گاز و پتروشيمي، حساب ويژه اي باز كند و با يك برنامه ريزي حداكثر ده ساله كشور را از فروش نفت خام بي نياز كند و نفت را به ارزش افزوده تبديل کند تا ارز مورد نياز كشور هم تامين شود. شعار اقتصاد بدون نفت، سالها در برنامه هاي توسعه و چشم انداز آورده شده ، اما به تاريخ و بايگاني پيوسته و دولت ها به آن توجه جدي نكردند . شما به همين صنعت پتروشيمي نگاه كنيد ، چرا تحريم ها نتوانست مانع از توسعه و ارز آوري اين صنعت شود و اين صنعت در دوران تحريم همواره موفق بوده؟ زيرا اولا اين صنعت از مزيت هاي كشور است ، دوم اینکه دنيا به محصولات پتروشيمي نياز دارد ، سوم اینکه نيروي كار دلسوزي كه اين صنعت را در بخش خصوصي مديريت مي كند. و چهارم اینکه صنعت پتروشیمی يك تشكل قوي و منسجم دارد كه مشكلات پيش رو را سد و تا حدممکن از پيش رو برمي دارد. سرمایه‌گذاری در هر حوزه‌ای اگر بر ریل مناسب خود و در چارچوب قوانین حرکت کند، پیشرفت کرده و پیرو آن کشور را با توسعه همراه خواهد کرد؛ صنعت پتروشیمی کشور هم از این قاعده مستثنی نبوده و باید زیرساخت های اساسی این مزیت صنعتی در کشور به درستی تببین شود، این در حالی است که صنعت پتروشیمی ایران در آستانه جهش سوم و تولید بیش از 130 میلیون تن محصول پتروشيمی است ، از این رو وقتی در این زمینه صحبت می شود ، باید بدانیم که واقعیات این صنعت باید بیش از پیش مدنظر قرار گیرد و هر دولتی که بر سر کار می آید باید نگاه خوبی به صنعت پتروشیمی داشته باشد.
لطفا مقداری وضعیت صنعت پتروشیمی در کشور را تشریح کنید. به معنای عامیانه اصلا چه شد که صنعت پتروشیمی در کشور، صنعت موفقی از آب درآمد؟
صنعت پتروشیمی از جمله مزیت‌های صنعتی ما بوده و این مسئله به نوبه خود رمز موفقیت این صنعت محسوب می‌شود لذا خداوند متعال به هر کشوری از نظر منابع مادی و اقتصادی یکسری پتانسیل‌هایی را داده است، به عنوان مثال کشوری سرشار از منابع آبی است و بخش کشاورزی آن می تواند، نقطه عطف مسائل اقتصادی آن کشور قرار گیرد این در حالی است که ایران هم سرشار از منابع غنی هیدروکربنی،کانی‌های فلزی و غیره است لذا این موارد مزیت‌هایی است که ما را هدایت کرده و با زبان بی‌زبانی به ما می‌گوید که عقل اقتصادی شما، باید شما را به این سمت حرکت دهد، در نتیجه وقتی که ما این منابع غنی هیدورکربنی را داریم و می‌توانیم با این منابع ارزش افزوده ایجاد و اقتصادمان را پویا کنیم،چاره‌ای نداریم جز اینکه به همین سمت حرکت کنیم.
با توجه به اینکه صنعت پتروشیمی از جمله مزیت‌های اقتصادی ایران برشمرده می‌شود شما به این صنعت و راهی که تاکنون طی کرده‌اید چه نمره‌ای می‌دهید؟
تاكنون، صنعت پتروشیمی در ایران موفق بوده و بنده از 20 به صنعت پتروشیمی ایران و فعالیت‌های صورت گرفته، نمره 15 را می دهم و این بدین معناست که ما هشت نمره تا بیست عقب هستیم.
چرا؟
اگر واقعیات این صنعت ونیازها و محصولاتی که از این صنعت تولید می شود را درک می‌کردیم، باید در حال حاضر به دو برابر ظرفیت‌های موجود در این صنعت می‌رسیدیم که این امر می‌توانست بیش از اینها به اقتصاد کشور کمک کند. البته تا این جای کار ما باید از دولت و مدیرانی که صنعت پتروشیمی را به اینجا رساندند تشکر کنیم، افرادی هم بودند که نسبت به این صنعت، بی تفاوت بودندو حتي كارشكني نيز كردند.
برخی معتقدند که خام فروشی در این صنعت زیاد است، ارزیابی شما از این گذاره چیست؟
این مسئله درست نیست. این صنعت مقابل هرگونه خام فروشی است.البته برخی‌ها هم هستند که تمرکز بر خام فروشی داشته و فکر می کردند ما باید گازمان را به جای تبدیل به پتروشیمی صادر کنیم.
نظر شما چیست چرا ما نباید گازمان را صادر کنیم؟
ما این همه گاز به کشوری همچون ترکیه صادر کردیم، به چه نتیجه‌ای رسیدیم؟ حتی در دادگاه مربوطه هم پیرو این موضوع 2 میلیارد دلار جریمه شدیم.بنابراین علت موفقیت صنعت پتروشیمی یک، منابع غنی هیدروکربنی است و دوم اینکه صنعت پتروشیمی از مدیران قوی و نیروی انسانی خوب برخوردار بوده است.
دیگر چه مواردی در موفقیت صنعت پتروشیمی نقش داشته است؟
خوشبختانه صنعت پتروشیمی در دهه گذشته، یعنی دهه نود، از یک تشکل قوی به نام انجمن کارفرمایی برخوردار بوده که این انجمن رصد دقیقی برای برطرف کردن مشکلات این صنعت داشته است.
یعنی دولت در این بخش کمک رسان نبوده است؟
عرض بنده ناظر براین نیست که دولت به این صنعت کمکی نکرده، البته دولت فعلی هم کمک‌هایی به این صنعت داشته است، به ویژه دولت دوم آقای روحانی.
یعنی دولت اول آقاي روحانی به این صنعت کمک نکرد؟
ما از دولت اول آقای روحانی در زمینه کمک به صنعت پتروشیمی گلایه مند هستیم البته در آن مقطع، مباحث مربوط به برجام به جایی رسیده بود و خیلی نگاه رئیس جمهور به صنعت پتروشیمی مثل دولت بعدشان نبود.با این حال دولت کمک کرد و دراین مسئله نقش داشت تا اینکه ما موفق شدیم با پيگيري (هرچند دولت و وزارت نفت آنرا كامل اجرا نكرد و يا درمواردي در آيين نامه قانون را دور زد) برای اولین بار قانون خوراک پتروشیمی ها را از مجلس شواي اسلامي مصوب شد.
پیشرفت ها در زمینه احداث واحدهای جدید در صنعت پتروشیمی به چه نحوی بوده است؟
در حال حاضر به واسطه اقدامات تشکل و بخش خصوصی، واحدهای جدیدی در حوزه پتروشیمی وارد مدار شده است لذا این موارد را بخش خصوصی واقعی و هلدینگ‌های بخش خصوصی عملیاتی کردند بنابراین همه این موارد باعث شده تا پتروشیمی به اینجا برسد این در حالی است که ما هنوز راضی به این پیشرفت نیستیم و باید جلوتر از جایی که هستیم می‌بودیم.
چرا؟
به دلیل اینکه ما کشوری هستیم که هم منابع گازی و هم منابع نفتی و خوراک مایع داریم و این امتیاز را بسیاری از کشورهایی همچون عربستان و قطر در اختیار ندارند. این صنعت همانطور که تاکنون لوکوموتیو پیشرفت اقتصادی کشور بوده و در بحث تحریم ها کشور را نجات داده و کمک قابل قبولی به اقتصاد کشور داشته در آینده می‌تواند از این هم بهتر باشد.
چه برنامه‌هایی برای آینده صنعت پتروشیمی در سال 1400 متصور هستید؟
در سال 1400 ما برنامه‌های جهش دوم را داریم و بعد از آن هم باید برنامه ریزی برای 25 سال آینده این صنعت داشته باشیم.در حال حاضر منابع گازی که مورد استفاده ماست حدود هشت درصد است، یعنی رقمی بالغ بر92 درصد منابع گازی کشور برای سوخت در مصارف خانگی، تولید انرژي نیروگاه‌ها و غیره ... مصرف می‌شود که باید گفت این موارد ارزش افزوده ندارد و تنها جنبه مصرفی دارد آنهم با قیمت‌های پائین، این در حالی است که وقتی یک خوراک تبدیل به محصول پتروشیمی می شود، گاز و ارزش افزوده آن، به عنوان مثال اگر 8 سنت باشد به ده ها دلار تبدیل می شود و این مهم است، بنابراین کشور پیشرفته، کشوری است که بيشترين انرژی اش صرف توليد و صنعت شود. بنابراین وجود پتانسیل‌های موجود علت پیشرفت صنعت پتروشیمی بوده و البته ما به این پیشرفت راضی نیستم و باید خیلی جلوتر از اینها می بودیم.
از دید کارشناسانه شما موانع پیش روی صنعت پتروشیمی چیست؟
یکی از مهمترین موانع این است که نگاه دولت‌ها به صنعت پتروشیمی سلیقه‌ای و براساس یک معیار اقتصادی نبوده است. زمانی در وزارت نفت می گفتند که ما باید ببینیم که گاز را باید صادر کنیم و یا بدهیم به پتروشیمی‌ها تا تبدیل شود، ببینید این نگاه چقدر نگاه کوتاهی به موضوع است! به هر حال ما در آن مقطع قانون خوراک را نداشتیم و در حال حاضر هم رگلاتوری را نداریم، به هر حال این موارد همه چالش‌های بود که جلوی پای این صنعت قرار داشت و از همه مهمتر اینکه با واقعیات موجود به این صنعت نگاه نمی شد،به عنوان مثال نگاه به این صنعت بدین گونه بود که می‌گفتند این صنعت یک صنعت پول داری است؛خب این چه معنایی دارد! يعني صنعت بايد بدون سود باشد. به جاي اينكه مابقي صنايع را سودآور كنيم، عده اي به دنبال كاهش سود صنعت پتروشيمي هستند كه اين تنگ نظري عين حماقت است.
یعنی منافع این صنعت عاید جامعه نمی شود؟
خیر . در حال حاضر بیشترین منافع این صنعت به بازنشستگان کشور می‌رسد و این جای سوال دارد که اگر این منابع نبود از کجا باید حقوق بازنشستگاه تامین می شد بنابراین نگاه تنگ نظرانه باعث شد تا این صنعت به خوبی پیشرفت نکند.
البته ما برای کسب جایگاه فعلی خداوند را شاکریم اما حرف ما این است که باید اين صنعت بیشتر پيشرفت ميكرد. می رفتیم چراکه ما این پتانسیل را بالقوه داشتیم.البته صنعت پتروشیمی را در چند سال گذشته مرتبا مورد خطاب قرار می دادند که شما خوراک ارزان دریافت می‌کنید در حالی که اين موضوع واقعيت نداشت و ما خوراک ارزان دریافت نمی‌کنیم.
کمی دراين زمینه توضیح دهید؟
اگر خوراک ما را با همه گرفتاری‌هایی که بر سر راه تولید و فضای کسب و کار كشور وجود دارد، محاسبه کنیم، می‌بنیم که خوراک ما نه تنها از دنیا ارزان‌تر نیست بلكه از برخی رقبای ما مانند، کشور قطر و عربستان گران تر است.
به عنوان مثال در دولت‌های گذشته قیمت خوراک ما را ستاد تدابیر تعیین می‌کرد. این جای سوال دارد که «ستاد تدابیر كه براي دور زدن تحریم‌ها است» چه ربطی به تعیین قیمت خوراک پتروشیمی‌ها دارد؟ بنابراین این نگاه ها یک نگاه کارشناسانه نیست که می تواند به این صنعت ضربه بزند.به عنوان مثال در ماده 2 و 3 قانون بهبود فضای محیط کسب و کار آمده که باید در برخی از موضوعات اقتصادی، از نظر بخش خصوصی استفاده شود و حتی این موضوع بخشنامه و ابلاغ شده است، اما این مسئله در بسیاری از موارد و حتی در مجلس مدنظر قرار نمی گیرد، این در حالی است که ما از مجلس فعلی انتظار داریم بخش خصوصی را در برخی از تصمیم‌گیری‌ها مشارکت دهد.
در بودجه سال 1400 با موضوعی از این دست مواجه بودید؟ یعنی موضوعی که باید بخش خصوصی درباره آن نظر می داد و اما مجلس به آن توجهی نداشت؟
ببینید مجلس در تبصره( 6) بند (ث) بودجه سال 1400 تاکید داشته که باید از صادرات مواد خام و نیمه خام صنعت پتروشیمی مالیات اخذ شود البته ما اخذ مالیات از مواد خام را قبول داریم اما چه کسی می خواهد ماده نیمه خام، آن هم با این طیف گسترده را تعریف کند، این در حالی است که این مسئله در قانون بودجه آمده است و سوال این است که آیا این مسئله باید در قانون بودجه منعکس شود؟
چرا نباید این مسئله در قانون بودجه منعکس شود؟
قانون بودجه یک ساله است و این جای سوال دارد که آیا نمایندگان می‌خواهند برای صادرات در یک سال آینده تعیین تکلیف کنند؟ سال بعد چه خواهد شد؟ این نحوه برخورد با صادرکننده نیست و این یک ظلم است و این یعنی امنیت اقتصادی وجود ندارد، در این صورت ما نمی‌دانیم آیا سال بعد این قانون تكرار خواهد شد و یا خیر؟
انتظار شما از دولت آینده در بخش پتروشیمی چیست؟
انتظاراتی که از دولت آینده داریم یک انتظار کلی است که برای کل اقتصاد کشور مفید است که البته بنده پیش تر اشاراتی به این مسئله داشتم و آن موضوع، امنیت اقتصادی است؛ ببینید امنیت اقتصادی سرمایه‌گذاری را به حوزه پتروشیمی سرازیر می‌کند،یعنی وقتی شما امنیت اقتصادی را ایجاد کردید و من دانستم که تا ۲۵ سال آینده قوانین کشور آیتم‌های اقتصادی را در تولید تغییر نمی‌دهيد، در این صورت من با اطمینان در بخش پتروشيمی سرمایه گذاری خواهم کرد، اما وقتی من اطمینان ندارم که مجلس ایران در سال آینده قرار است در بودجه، برای اقتصاد چه تصمیماتی بگیرد،یا اینکه چه بخشنامه‌هایی قرار است در دولت صادر و یا احیانا در قوه قضاییه چه موانعی ایجادشود،دیگر من امنیت لازم را نداشته و نمی‌توانم بیایم و سرمایه گذاری کنم.
به عبارت ديگر، وقتي پارامترهاي يك پروژه دچار تغيير ميشود ، توجيه اقتصادي طرح زير سوال رفته ،سرمايه گذار دچار مشكل شده يا طرح به نتيجه نميرسد و يا دچار دچار زيان خواهد شد كه اين رفتار امنيت اقتصادي را زير سوال برده و سرمايه گذار را فراري ميدهد. اما اگر سرمايه گذار مطمئن بود كه قوانين كشو دچار تغيير نخواهد شد و دستور العمل هاي ثابتي درحوزه تليد در كشور حاكم است ، قطعا خود مبلغي خواهد بود كه سرمايه هاي بخش خصوصي به سمت توليد سرازير مي شود.
چه انتظاراتی در بخش صنعت پتروشیمی وجود دارد؟
صنعت پتروشیمی یک صنعت پر مزیت است که باید دولت‌ها نگاه ویژه‌ای به آن داشته باشند. به عنوان مثال اگر شما جایی منابع آبی داشته باشید، می گویید: این آب موجود است و چرا باید هدر برود، پس بهتر است بروم و به واسطه این منابع آبی، در کشاورزی سرمایه گذاری کنم.در شرایط فعلی هم خدا منابع هیدروکربوري غني به ما داده است،بنابراین نگاه دولت ابتدا باید به پتانسیل‌های اقتصادی خود باشد و این مربوط به این دولت و آن دولت نمی شود؛ هر دولتی که برسر کار می‌آید باید نگاه خوبی به پتروشیمی داشته باشد.
کمی مصداقی تر صحبت کنید، دولت‌ها باید در زمینه توسعه صنعت پتروشیمی چه اقدامی انجام دهند؟
مصداق این مسئله این است که موانع باید از سر راه تولید صنعت پتروشیمی برداشته شود بنابراین بنده از دولت آینده انتظار دارم که به پتروشیمی نگاه ویژه داشته باشد و حتی رئیس جمهور آینده مشاور ویژه برای امور مربوط به صنعت پتروشیمی منصوب کند تا آن مشاور ویژه بتواند تمام زنجیره‌های این صنعت، اعم از خوراک، مسائل زیرساختی را رصد کرده و به رئیس‌جمهور گزارش دهد تا اگر موانعی وجود داشت رئیس جمهور هم با دستور خود این موانع را برطرف کند یا به نحوی این مسائل را در هیئت دولت مطرح و حل و فصل کند. اكتفا به وزير نفت و اينكه وزير نفت هرچه ميكويد ، همان درست است بسيار اشتباه است. زيرا بسياري از وزراء نگاه بخشي به موضوع دارند. يعني چون پتروشيمي خصوصي شده است و درآمد آن به جيب دولت نمي رود در اولويت كار آنها قرار نمي گيرد و در مواردي كه منافع دارد مثل فروش گاز اتان كه منافعش به حساب شركت گاز مي رود قانون را به دلخوه تغيير داده و براي آن آيين نامه مي نويسند.
به هر حال صنعت پتروشیمی لوکوموتیو حرکت اقتصادی کشور است و انتصاب مشاور ویژه در امور مربوط به بخش پتروشیمی می‌تواند در آینده بسیار راهگشا باشد چرا که به هر حال رئیس جمهور وقت زیادی ندارد تا به ریز مسائل این بخش وارد شود اما مشاوره منصوب شده می‌تواند این امور را ساماندهی کند.
یعنی مانع تصمیمات یک شبه در صنعت پتروشیمی شود؟
بله.یعنی تلاش کند تا موانع پیش روی این صنعت برداشته شود چرا که ممکن است وزارتخانه مربوطه نتواندیک تصمیم واحدی در این بخش بگیرد لذا مشاور ویژه در این شرایط می‌تواند به رئیس جمهور گزارش دهد، البته این امر می‌تواند در قالب یک پیشنهادبه هیئت دولت و یا شورای اقتصاد پیگیری شود و یااینکه در قالب لایحه‌ای به مجلس تقدیم شود، بنابراین همه این موارد می تواند رخ دهد.
دیگر چه انتظاراتی در این بخش وجود دارد؟
قانون خوراک پتروشیمی‌ها باید به درستی در کشور اجرایی شود و متاسفانه این قانون حتی با در نظر گرفتن توسعه در ایجاد زنجیره‌های ارزش افزوده به طور کامل اجرا نشده است. به عنوان مثال اگر یک پتروشیمی که متانول تولید می‌کند، آمد و الفین ایجاد کرد و یا «ام تی او» زد و از «ام تی او» به «ام تی پی» رفت، باید تخفیف خوارک بگیرد،چراکه اینها تخفیف خوراک دارد.
همچنین قانون خوراک مایع هم به درستی اجرا نمی‌شود، بنابراین دولت آینده باید اجرای کامل قانون خوراک پتروشیمی‌ها را مدنظر قرار دهد.
مطلب بعدی این است که ما در قانون سیاست های کلی اصل ۴۴ و در قوانین مربوط به وزارت نفت حکمی داریم که باید رگلاتوری بخشی تشکیل شود، در حال حاضر یازده سال از قانون سیاست های کلی اصل 44 سپری می شود و اما این مهم توسط شورایرقابت و دولت اجرا نشده است. همچنین «ان پی سی» به عنوان شرکت ملی صنايع پتروشیمی یک سازمان توسعه‌ای بوده و نمی‌تواند رگلاتور باشد چراکه این مسئله به معنای فعالیت دولت در این بخش قلمداد خواهد شد.
با این حال اگر قرار است رگلاتور دولت باشد،دیگر فلسفه تشکیل رگلاتور چیست و چرا باید تشکیل شود؟ چراکه رگلاتوری یعنی تنظیم روابط بین دولت و پتروشیمی و حتی بین خود پتروشیمی ها، بنابراین اینتشکیلات افرادی را طلب می‌کند که از بدنه دولت نباشند و از بخش‌های خصوصی تشکیل شوند، البته منظور ما این نیست که اینبخش باید در اختیار صنعت پتروشیمی قرار گیرد، خیر.کسی چنین حرفی را نمی‌زند. این بخش باید با حضور حقوقدانان و اقتصاددانان تشکیل شود و البته به دولت هم وابسته نباشند چرا که اگر این تشکیلات به دولت وابسته باشد، تنها دستورات دولت را اجرایی می‌کند. بنابراین افراد باید بی‌طرف باشند و نگاهشان ملی و فرابخشی باشد و ببینند آیا برای اقتصاد و صنعت پتروشیمی و پیشرفت این صنعت کدام حرف درست است تا بیایند و قضاوت کنند و آن را برطرف کنند اما متاسفانه امروز این نگاه وجود ندارد،بنابراین ما اگر مشکلی با دستگاهی پیدا کنیم نمی‌دانیم به چه ارگانی باید مراجعه کرد.
به عنوان مثال در قوانین آمده که وزارت نفت و شرکت ملی گاز در حوادث غیرمترقبه نباید خوراک و یا گاز ما را کم يا قطع کنند. ببینید در زمستان که مصرف گاز بالا می‌رود دولت می آید وگاز صنایع به ویژه صنعت پتروشیمی را که بیشتر هم به خوراک نیاز دارد را قطع می‌کند آنهم به این دلیل که مردم دچار مشکل نشوند اما طبق قوانین دولت باید جریمه بدهد چرا که نتوانسته خوراک واحد را تامین کند. اما متاسفانه هیچ گاه این مسئله اجرایی نشده است ، خب در این شرایط ما باید به کجا شکایت کنیم؟ ما رگلاتوری نداریم، بنابراین وقتی گاز ما قطع می شود تعهدات صادراتی ما و همچنین تعهدات داخلی ما هم دچار مشکل می‌شود و در این شرایط سوال این است که چرا دولت نباید خسارت ما را بپردازد. دولت یا باید خسارت بدهد و یاطوری منابع گازی‌اش را استخراج و تامین کند که دیگر به سراغ خوراک من نیاید و اگر می‌آید جریمه آن را پرداخت کند لذا این موارد همگی به مبحث امنیت اقتصادی مربوط می شود و از همه مهمتر براساس قانون است.
صنعت پتروشیمی صنعت سرمايه بر است و منابع کشور کفاف نیازهای ارزی و منابع مالی این صنعت را نمی دهد البته در گذشته و در دهه هشتاد از فایناس استفاده زیادی صورت می‌گرفت و باید از این افرادی که این کمک‌ها را کرده‌اند تشکر کرد چرا که بسیاری از پروژه‌های ما با فاینانس و منابع مالی خارجی تامین شد.
ما در زمینه فایناس هم مشکلاتی داریم چراکه دولت تضامین لازم را در اختیار ما قرار نمی دهد ، دولت وقتی طرح بخش خصوصی را از نظر توجیه اقتصادي قبول کردباید آن طرح را زیر چتر خود قرار دهد و به آن طرح گارانتی دهد تا از منابع خارجی برای توسعه استفاده کند، لذا یکی از انتظارات ما این است، البته ما در دولت اول و دوم آقای روحانی در این زمینه بسیار پیگیر بودیم و با این حال به جایی نرسیدیم.
مسئله بعدی ایجاد زیرساخت‌های لازم برای این صنعت است. در حال حاضر ما دو هاب در کشور داریم؛یک هاب عسلویه و دوم هاب ماهشهر خوزستان،البته هاب مکران هم در حال شکل گرفتن است. این جای سوال دارد که آیا تا ۲۵ سال آینده این هاب ها برای این صنعت کفایت می‌کند؟ لذا این کار دولت است که باید منابع بگذارد تا در این زمینه مطالعه شود؛ دولت باید ریل گذاری و زیرساختارها را آماده کند تا این صنعت همچنان قطارش در حال حرکت باشد و از یکریل وارد یک ریل دیگر شود.
یعنی«ان پی سی» این کار را انجام نمی‌دهد؟
خیر. ببینید ممکن است ما تا سال ۱۴۰۴ جهش سوم را داشته باشیم و تولیداتمان هم به بيش از 130 میلیون تُن برسد، اما بعدش چه خواهد شد؟ آیا آن زمین‌هایی که در عسلویه وجود دارد و فازهای مختلف کفاف کار را می‌دهد؟ و یا از حالا باید به فکر خوراک و یا انتقال خوراک باشیم، البته انتقال خوراک با دولت است، دولت یک جاده می‌کشد تا اقتصاد رشد کند و این جاده ها مثل رگ‌های حیاتی قلب انسان است که اگر این رگها بیشتر باشد خونرسانی به قلب بیشتر خواهد بود و قلب بهتر کار خواهد کرد.
به نظر شما باید برای ایجاد بستر در زمینه رقابت با رقبای منطقه‌ای و جهانی چه اقداماتی را در دستور کار قرار داد؟
در حال حاضر رتبه ما در فضای کسب و کار پایین است و بین170 تا 180 قرار دارد، در این شرایط برخیما را با کشور آمریکا مقایسه می‌کنند و می گویند قیمت خوراک در آمریکا «آ» میزان بوده و در ایران «ب» میزان است لذا این جای سوال دارد که چرا مسئولین تنها قیمت خوراک را محاسبه کرده و مابقی آیتم های اقتصادی را در این مسئله مد نظر قرار نمی‌دهند. بنابراین وقتی من می‌خواهم با رقبای خود رقابت کنم آیانباید همه لوازمم با آن رقیب برابر باشد،بنابراین وقتی لوازمم برابر نیست چرا مسئولین باید تنها یک آیتم را مورد مقایسه قرار دهند. اگر امروز در کشوری در دنیا، برای ایجاد تولید از بانکی وام بگیری، دست شما را هم می بوسند و منابع مالی در اختیارتان قرار می دهند،آن هم با بهره کم اما آیا این مسئله در کشور ما وجود دارد؟ مسئولین باید بستر لازم را ایجاد کنند که ما بتوانیم با رقبای منطقه‌ای و جهانی خود رقابت کنیم لذا این دیگر وظیفه حاکمیت و دولت است که این اقدام را انجام دهد.
موضوع بعدی این است که دولت باید هدایتگر باشد و دخالت کننده نباشد؛ وزارت نفت و چه مابقی اعضای دولت نباید در صنعت پتروشیمی دخالت کنند و تنها باید نقش هدایت کننده داشته باشند، مسئولین می‌توانند پتروشیمی‌ها را رصد کنند و به زبان عامیانهبگویند: « اگر این راه را بروی برایت بهتر است،یا اینکه اگر از این خوراک به این محصول برسی برای ارزش افزوده‌ای که می خواهی ایجاد کنی بهتر است، لذا من به تو کمک می‌کنم و نه دخالت » بنابراین مسئولین باید نقش هدایت گری داشته باشند و نه دخالت‌گری که متاسفانه در بسیاری از مسائل صنفی شرایط بدین نحوه است.به اعتقاد بنده مسئولین نباید در گام نخست سیاست‌های دستوری داشته باشند و باید سیاست‌های تشویقی و هدایتی را مدنظر قرار دهند.
درباره انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی بگویید، این انجمن برای آینده چه برنامه هایی دارد؟
ما برای آینده برنامه داریم و این انجمن صدای پتروشیمی‌ها را در سه بخش به مسئولین می رساند. ما برای پرداختن به مسائل مادی مان نیاز به ایجاد یک بانک آن هم با عنوان بانک توسعه صنعت پتروشیمی داریم و نمی‌خواهم دولت بیاید و در این بانک منابع بگذارد چراکه ما خودمان منابع آن را تهیه می‌کنیم ما تنها از دولت می‌خواهیم در این مسیربه ما کمک کند، بنابراین توقع ما از دولت آینده تاسیس بانک صنعت پتروشیمی است.
شما از چه زمانی است که ریاست این انجمن را برعهده دارید،مقداری از سختی‌های کارها بگویید؟
بنده تقریباً ۹ سال است که به عنوان خدمتگزار، به مدیران و کارگران زحمت كش این صنعت کمک کرده‌ام تا موانع پیش رو از جلوی پای این صنعت برداشته شود.
به اعتقاد بنده این صنعت به طور مرتب در حال رشد و توسعه است لذا اگر به این صنعت رسیدگی کنیم توسعه این صنعت سرعت می‌گیرد و اگر به این مسئله بی تفاوت باشیم، سرعت پیشرفت این صنعت، کُند خواهد شد.
این صنعت در 8 سال گذشته با همت همین انجمن و همین مدیران توانسته در برابر همه چالش‌ها ایستادگی کند و حرف‌هایش را به صورت منطقی بزند، همچنین این صنعت توانسته در تحریم جلو برود و همه پروژه‌های مختلف را وارد مدار تولید کند و صادراتش را از نظر وزنی افزایش داد و به نوعی بدرخشد و به تعهدات خود در این برهه از زمان عمل کند.
کدام صنعت جز صنعت پتروشيمی در حوزه ارزآوری به دولت کمک و به رسالت خود عمل کرده است، بنابراین این صنعت رو به جلو بوده و حرکتش متوقف نخواهد شد. هیچ کس نمی‌تواند حرکت صنعت پتروشیمی را متوقف کند چرا که حرف ما منطقی است وبا استدلال حرف می زنیم و خواسته‌های غیر منطقی نداریم؛ خواسته‌های ما همه خواسته‌هایی است که در جهت منافع اقتصادی کشور تعریف شده است؛بنابراین این حرکت پویا، خلاق و شکوفا ادامه دارد و ادامه خواهد داشت و روزی آیندگان و تاریخ قضاوت خواهند کرد که این صنعت پتروشیمی بود که اقتصاد کشور را به یک نقطه قابل قبول به عنوان پیشران در اقتصاد کشور رساند و ما معتقدیم افق این صنعت کاملاً روشن است.
